Polemika Tuberaun Vs Peska Ilegal

Semana ikus ne’e, Tubéraun sai  polemika  iha media nasional  a’at liu bainhira ema balun halo julgamentu iha públiku ne’ebé tuir lolos laos sira nia knar atu halo akuzasaun falsa wainhira  Tribunal seidauk deside buat ida.
Governu halo politíka atu halo investimentu ou fó lisensa ba Kompaña internasional sira kaer ikan iha Tasi Timor tanba razaun importante ida mak Peska Ilegal iha Tasi Timor.
Tuir relatoriu Ministeriu Agrikultura Peskas fo sai husi Eis Sekertariu Estadu Peska Rafael Pereira iha Jornal STL iha Hotel Timor, Dili, Sesta (04/10/2013) hatete katak, kada tinan TL  lakon Miloes $ 250 relasiona ho  peska ilegal iha Tasi Timor,
Entertantu tuir relatoriu Organizasaun Sosiedade Sivíl  Fundasaun Mahein, hatete Peska Ilegal iha tasi Timor-Leste  halo kada tinan TL lakon osan montante Millaun $.36 . Ita konta deit hahu husi TL  restaura nia independensia to’o tinan 2015 , Peska Ilegal sira naok ona Povu  Timor Leste nia osan hira?
Ho razaun sira ne’e nudar Estadu Timor Leste atu halo politika oinsa mak bele proteze  rikusoin TL nian. Husik peska ilegal kontinua lao,  depois la hatene peska ilegal nee kaer ikan seda, kaer deit ikan kiik ga kaer mos Tuberaun kaer hira ita la hatene tanba ne’e naok ten!
Hare husi kapasidade Estadu nian atu kontrolu, Timor Leste iha Forsa – Naval, Polisia Maritima maibé realidade ita kapasidade sei minimu tanba kondisoens ne’ebé mak ita iha, hanesan ita nia  Naval TL iha Ro rua mais labele patrolla iha area Tasi Mane nian.
Iha parte ida, Politika Governu nian atu halo matadalan ba reforma ekonomia TL nian, area peska mos sai pilar importante ida atu  dezenvolve hodi bele hatama  reseita ba Estadu.
Tanba ne’e,  Ministeriu Agrikultura no Peskas  fó lisensa ba Kompaña Hong Long  , prosesu ne’e hahu iha tinan 2016, wainhira Kompaña Hong Long aprezenta proposta investimentu ho valor millaun $ 100, ba atividade Peskas industrial  inklui hakiaiak ikan no boek.
Bainhira  Kompaña Hong Long aprezenta proposta ne’e avalia husi ekipa interministerial ida, ne’ebe involve trade and invest, SERVE, teras propriedade, peska, ekipa ne’e rekomenda katak proposta husi kompaña Hong Long ne’e viavel atu halo aktividade peska iha Tasi Timor siginifika katak Kompaña Hong Long halao aktividade legal.
Bainhira halao nia Kompaña Hong Long halao nia aktividade  halo mos problema ida iha abril 2017 tanba kaer mos ikan  Tuberaun.
Hanesan Estadu ,  Governu deside kria ekipa konjunta ida involve Komponente Naval, Polisia Marítima, Polisia Investigasaun Kriminal, Imigrasaun, Quarentena, Alfandega, Peskas, Gabinete PM hodi halo investigasaun.
Relatoriu investigasaun submete ba Konsellu Ministru hodi deside no oreita MAP hodi implemena ikus mai aplika sasaun ba Kompaña tuir rekomendasaun husi ekipa no  Governu mos haruka relatoriu investigasaun refere ba Ministeriu Públiku atu halo prosesu investigasaun kontinua ba asuntu krime nian.
Iha Abril 2017  Governu aprova diploma Menisterial ida konaba lista pratejidas ikan iha Tasi . Diploma Ministerial Konjuntu ho numeru 18/MAP/  MCIA/II/2017 de 12 Abril .
Tuir lista anexu I , Tuberasaun ne’ebé protezida  mak hanesan: Tuberaun Kadó, Tuberaun makikit, Tuberaun Mutin, Tuberaun Koboy, Tuberaun  Martelo, Tuberaun Baleia, Tuberaun Fera, Tuberaun Espada.
Maibé  iha pratika Kompaña Hong Long kontinua kaer ikan Tuberaun , entertantu autoridade TL  halao ona prosesu investigasaun hasoru kompaña Internasional ne’e tanba  ita hotu hein prosesu formal  ne’ebé lao dadauk.  Importante mak ne’e MAP fó lisensa deit, Kompaña Hong Long mak  ba kaer ikan labele konfunde ida fo lisensa ho ida kaer ikan! Abraco.





Komentar

Postingan populer dari blog ini

PROGRAMAS GOVERNU REFLETA HO POVU NIA NESESIDADE , LAIHA RAZAUN KONTRA

Kalbuady Koko ‘Subar’ husi Justisa ho Imunidade

KAK Investiga Osan biliaun $1 Lakon iha Governasaun CNRT